سند معماری سازمانی انستیتو پاستور ایران

۱. معرفی و کلیات

نام سازمان:  انستیتو پاستور ایران
تأسیس:  ۱۳۰۰ هجری شمسی
ماهیت:  مؤسسه پژوهشی، آموزشی و تولیدی در حوزه علوم پزشکی و سلامت عمومی
مأموریت:  پژوهش، آموزش و تولید فرآورده‌های بیولوژیک و واکسن به منظور ارتقای سلامت جامعه.
چشم‌انداز:  تبدیل شدن به مرجع ملی و منطقه‌ای در تحقیقات زیست‌پزشکی، کنترل بیماری‌های عفونی و توسعه فناوری‌های نوین سلامت.

۲. معماری کسب‌وکار (Business Architecture)

۲-۱. حوزه‌های اصلی فعالیت

1. پژوهش‌های زیست‌پزشکی

2. آموزش و توسعه نیروی انسانی متخصص

3. تولید واکسن و فرآورده‌های بیولوژیک

4. خدمات آزمایشگاهی و تشخیصی مرجع

5. همکاری‌های ملی و بین‌المللی

۲-۲. ذینفعان کلیدی

وزارت بهداشت
دانشگاه‌های علوم پزشکی
سازمان‌های بین‌المللی (WHO، انستیتو پاستور فرانسه و …)
مردم و بیماران
بخش خصوصی (شرکت‌های دارویی و بیوتک)

۳. معماری داده (Information Architecture)

منابع داده‌ای: داده‌های پژوهشی، اطلاعات بیماران، نتایج آزمایشگاهی، پایگاه‌های واکسن.
سیستم‌های مدیریت داده:
بانک اطلاعات پژوهش‌ها
سامانه مدیریت نتایج آزمایشگاهی (LIMS)
سامانه تولید و توزیع واکسن

الزامات: امنیت داده، حریم خصوصی، یکپارچگی اطلاعات، امکان تحلیل داده‌های کلان (Big Data).

۴. معماری کاربردها (Application Architecture)

سامانه مدیریت پژوهش‌ها (Research Management System)
سیستم مدیریت آزمایشگاه‌ها (LIMS)
پرتال آموزش و یادگیری الکترونیکی
سامانه تولید و توزیع محصولات بیولوژیک
سامانه مالی و اداری یکپارچه
پایگاه داده بیماری‌های عفونی

۵. معماری فناوری (Technology Architecture)

زیرساخت سخت‌افزاری: سرورها، دیتاسنتر داخلی، تجهیزات شبکه.
زیرساخت نرم‌افزاری: پایگاه‌های داده SQL/NoSQL، سیستم‌های مدیریت محتوا، ابزارهای بیوانفورماتیک.
فناوری‌های کلیدی:
هوش مصنوعی برای تحلیل داده‌های ژنومیک
بیوانفورماتیک
اینترنت اشیاء پزشکی (IoMT)
بلاکچین برای ردیابی زنجیره تأمین واکسن‌ها

۶. معماری امنیت و انطباق (Security & Compliance)

پیاده‌سازی ISO 27001 در امنیت اطلاعات
رعایت الزامات GDPR و قوانین ملی در خصوص حریم خصوصی داده‌ها
کنترل دسترسی چندلایه برای داده‌های حساس
پشتیبان‌گیری و بازیابی اطلاعات

۷. نقشه راه (Roadmap)

کوتاه‌مدت (۱–۲ سال):
یکپارچه‌سازی پایگاه‌های داده پژوهشی
ارتقای سامانه‌های آزمایشگاهی
توسعه پرتال آموزش آنلاین

میان‌مدت (۳–۵ سال):
دیجیتال‌سازی کامل فرآیندهای تولید واکسن
راه‌اندازی مرکز داده ملی سلامت عفونی
توسعه همکاری‌های بین‌المللی در حوزه بیوتکنولوژی

بلندمدت (۵–۱۰ سال):
تبدیل شدن به قطب تحقیقاتی منطقه‌ای
بهره‌گیری از هوش مصنوعی در کنترل بیماری‌های نوپدید
صدور دانش فنی و محصولات بیوتکنولوژیک

۸. نتیجه‌گیری

این معماری سازمانی نقشه‌ای کلان برای حرکت انستیتو پاستور ایران در مسیر دیجیتال‌سازی، نوآوری و همکاری بین‌المللی است. اجرای این چارچوب موجب ارتقای جایگاه سازمان در سطح ملی و جهانی خواهد شد.