پاسخ به چند سوال مهم درباره کپی رایت:
کپی رایت (یا حق مولف) یک اصطلاح قانونی است که برای توصیف حقوق ایجاد شده توسط پدیدآورندگان آثار ادبی و هنری استفاده می شود. آثار تحت پوشش محدوده کپی رایت از کتاب ها، موسیقی، نقاشی ها، مجسمه سازی، و فیلم ها تا برنامه های کامپیوتری، پایگاه های داده، تبلیغات، نقشه های مکانی و نقشه های فنی را شامل میشود.
چه چیزهایی می تواند با استفاده از کپی رایت حفاظت شود؟
فهرست کاملی از آثار تحت پوشش کپی رایت معمولا در قانون یافت نمی شود. با این حال، به طور گسترده ای، آثاری که توسط کپی رایت در سراسر جهان حفاظت می شوند عبارتند از:
· آثار ادبی مانند رمان، شعر، نمایشنامه، مرجع، مقالات و روزنامه؛
· برنامه های کامپیوتری، پایگاه های داده
· فیلم ها، آهنگ های موسیقی و رقص؛
· آثار هنری مانند نقاشی، عکس و مجسمه سازی؛
· معماری؛ و
· تبلیغات، نقشه های مکانی و نقشه های فنی.
کپی رایت چه حقی به من میدهد و حقوق من به عنوان نویسنده چیست؟
کپیرایت دو نوع حق زیر را به پدیدآورنده اعطا میکند:
· حقوق اقتصادی، که به صاحبان حقوق اجازه می دهد از آثار خود، منفعت مالی کسب کنند.
· حقوق اخلاقی است که از منافع غیر اقتصادی نویسنده حمایت می کند.
مالکیت حقوق اقتصادی اثر، به پدید آورنده اجازه اعطای مجوز یا ممانعت از:
· تولید اثر در اشکال مختلف انتشار یا ضبط صدا؛
· استفاده عمومی آن، مانند یک بازی یا موسیقی؛
· ضبط آن، به عنوان مثال، در قالب دیسک های فشرده یا دی وی دی؛
· پخش آن با رادیو یا تلویزیون؛
· ترجمه آن به زبان های دیگر؛ و
· اقتباس از آن در قالب یک رمان یا فیلمنامه را میدهد.
نمونه هایی از حقوق اخلاقی به رسمیت شناخته شده عبارتند از حق ادعای خالق اثر بودن و حق مخالفت با تغییراتی در کار که می تواند به شهرت خالق آسیب برساند.
آیا می توانم کپی رایت را ثبت کنم؟
در اکثر کشورها و با توجه به کنوانسیون برن، حفاظت از حق تکثیر به طور خودکار و بدون نیاز به ثبت و یا انجام سایر امور تشریفاتی به دست می آید.
با این وجود، اکثر کشورها دارای یک سیستم برای ثبت نام داوطلبانه آثار هستند. چنین سیستم های ثبت نام داوطلبانهای میتواند به حل اختلافات در مورد مالکیت یا ایجاد، و همچنین تسهیل معاملات مالی، فروش و تخصیص و / یا انتقال حقوق کمک کند.
" اثر" به چه معناست؟
اصطلاح "اثر" در متن حق نسخه برداری برای اشاره به طیف گسترده ای از آثار فکری، از رمان ها تا معماری، برنامه های کامپیوتری و ... استفاده می شود. برای یک لیست دقیق تر از آثاری که می توانند توسط کپی رایت محافظت شوند به بخش "چه چیزهایی می تواند با استفاده از کپی رایت حفاظت شود؟" مراجعه کنید.
نمادچیست؟ آیا باید آن را در آثارم استفاده کنم؟
در گذشته، بعضی از کشورها قوانینی داشتند که به موجب آن، استفاده از آنها برای صاحب حق نسخهبرداری برای رعایت بعضی از ضوابط لازم جهت حفاظت از حق نسخهبرداری لازم بود. یکی از این معیارها شامل نشانههایی است که براساس آن ادعای کپی رایت شده است، مانند استفاده از نماد©. بسیاری از صاحبان حقوق همچنان این نشان را به عنوان روشی بسیار قابل توجه برای تأکید بر این که اثر توسط کپی رایت محافظت شده است، میدانند.
حفاظت از کپی رایت چه مدت است؟
حقوق اقتصادی محدودیت زمانی دارد و طبق قوانین ملی می تواند متفاوت باشد. در کشورهایی که عضو کنوانسیون برن هستند، محدودیت زمانی حفاظت، برابر با 50 سال یا بیشتر بعد از مرگ خالق جاری میباشد.
آیا می توانم از اثر خود در سطح بینالمللی حفاظت کنم؟
حفاظت از کپی رایت در تمامی کشورهای عضو کنوانسیون برن هستند، در جریان است. در حالی که ممکن است برخی از قوانین ملی خاصی ظرافت هایی داشته باشد، به طور کلی سطح بالایی از هماهنگی وجود دارد.
باید به یاد داشته باشید که قوانین حق نسخهبرداری در کشورهایی که عضو کنوانسیون نیستند، از منطق خاصی پیروی میکند لذا اگر مایل به محافظت از کار خود در سطح بین المللی هستید، باید در مورد قوانین ملی این کشورها تحقیق کنید.
چگونه میتوانم مجوز بهرهبرداری از اثر خود را انتقال دهم؟
هنگامی که شما صاحب حق هستید، می توانید مجوز دیگری برای استفاده یا بهره برداری سایرین از کار خود ارائه دهید. اعطای این مجوزها مستلزم پرداخت حق مالکیت به دهنده میباشند. به طور طبیعی، همیشه قبل از مذاکره بر روی یک توافقنامه صدور مجوز، توصیه می شود به دنبال مشاوره حقوقی متخصص باشید.
اگر می خواهید مجوز کار خود را به اشخاص دیگری نظیر پخش کنندگان ، ناشران و یا فعالان حوزه سرگرمی انتقال دهید، پیوستن به سازمان مدیریت جمعی (CMO) ممکن است گزینه خوبی باشد. CMOs نظارت بر استفاده از آثار را از طرف سازندگان و ناشران و مسئولیت مذاکرات اعطای مجوز ها و جمع آوری حقوق را به عهده دارند.
آیا می توانم برای نرم افزار یا برنامه موبایلی خود، کپی رایت داشته باشم؟
برنامه های کامپیوتری و سایر نرم افزارها به عنوان آثار ادبی تحت حفاظت کپی رایت در نظر گرفته شده است. بنابراین آنها بدون نیاز به ثبت، حفاظت خودکار را دریافت می کنند. در برخی از کشورها، روند ثبت داوطلبانه برای نرم افزار ممکن است از سایر آثار، متفاوت باشد.
اثر من بدون کسب اجازه، منتشر شده است. چه میتوان کرد؟
قبل از انجام هر گونه اقدام، شما باید با دقت بررسی کنید که آیا تولید این اثر در واقع نقض کپی رایت شماست یا خیر. اگر متوجه شدیدکه نقض حق شماست، باید سعی کنید شخص مسئول را شناسایی کنید. در صورت غیرممکن بودن یا دشواری حل مشکل با استفاده از روش های غیررسمی، می توانید از دادگاه یا مقامات دیگر درخواست بررسی کنید.
در بعضی موارد، استفاده از مکانیسم های حل اختلافات جایگزین (مانند میانجیگری، داوری، تصمیم گیری توسط متخصص، ارزیابی خنثی و ...) می تواند جایگزین ارزشمندی برای رویه های دادگاهی باشد، زیرا ممکن است منجر به حل و فصل اختلاف، به روشی سریعتر و سادهتر شود.
برگرفته از :https://www.wipo.int/copyright