- معرفی مرکز تحقیقات میکروبیولوژی
- اعضای شورای عالی راهبردی مرکز
- معاونت پژوهشی مرکز تحقیقات میکروبیولوژی
- معاونت آموزشی مرکز تحقیقات میکروبیولوژی
- اولویتهای پژوهشی مرکز تحقیقات میکروبیولوژی
- خط سیر تحقیقاتی مرکز تحقیقات میکروبیولوژی
- برنامه استراتژیک مرکز تحقیقات میکروبیولوژی پاستور
- اساسنامه مرکز تحقیقات میکروبیولوژی
- گالری عکس مرکز تحقیقات میکروبیولوژی
- ارتباط با مرکز تحقیقات میکروبیولوژی
چشم‌انداز
مرکز تحقیقات میکروبیولوژی انستیتو پاستور ایران با تکیه بر بیش از یک قرن سابقه درخشان این مؤسسه در پیشبرد علم پزشکی در کشور، بر آن است تا با اتکا بر دانش روز، فناوری‌های نوین و نیروی انسانی متخصص، به مرجع ممتاز منطقه‌ای در تولید دانش، توسعه فناوری و طراحی راهبردهای مبتنی بر شواهد در حوزه میکروبیولوژی پزشکی تبدیل شود. این مرکز در افق آینده، خود را به عنوان قطب علمی در زمینه پایش و مقابله با مقاومت آنتی‌بیوتیکی، اپیدمیولوژی مولکولی، تشخیص‌های سریع و دقیق، و تعاملات پیچیده میان میکروب‌ها و میزبان در قالب علوم چندرشته‌ای و سامانه‌ای می‌بیند.
مأموریت
ماموریت مرکز تحقیقات میکروبیولوژی، تولید دانش پیشرفته و کاربردی در گستره وسیعی از حوزه‌های میکروبیولوژی پزشکی شامل شناسایی و تعیین ویژگی‌های مولکولی پاتوژن‌های انسانی، توسعه روش‌های نوین تشخیصی مبتنی بر فناوری‌های مولکولی و ژنومیکس، تبیین سازوکارهای مقاومت دارویی در باکتری‌های بیماری‌زا، مطالعه زیست‌بوم میکروبی انسان در سلامت و بیماری، و تحلیل چندلایه‌ای تعاملات میکروبی-ایمنی است. این مرکز همچنین به‌طور جدی در تربیت پژوهشگران آینده، توسعه همکاری‌های علمی ملی و بین‌المللی، و انتقال فناوری به حوزه‌های بالینی و صنعتی فعالیت می‌کند.
- میکروبیولوژی تشخیصی پیشرفته
توسعه و ارزیابی روش‌های تشخیصی سریع و دقیق برای شناسایی پاتوژن‌ها
- مقاومت آنتی‌بیوتیکی و ژن‌های مقاومت
پایش اپیدمیولوژیک سویه‌های مقاوم در سطح ملی، تعیین مکانیسم‌های مولکولی مقاومت، تغییرات هدف دارویی
- میکروبیوم انسانی و زیست‌بوم‌های میکروبی
مطالعه تنوع و تغییرات میکروبیوتا در بیماری‌های عفونی و غیرعفونی، بررسی اثر درمان‌های آنتی‌بیوتیکی بر اکوسیستم میکروبی، و تحلیل ارتباطات عملکردی میان میکروبیوم و شاخص‌های بالینی.
- بیولوژی سامانه‌ای پاتوژن‌ها
مدل‌سازی شبکه‌های تنظیمی و متابولیکی در پاتوژن‌های کلیدی مانندMycobacterium tuberculosis,Klebsiella pneumoniaeوAcinetobacter baumannii با هدف شناسایی اهداف دارویی نوین.
- واکنش ایمنی میزبان به میکروب‌ها
بررسی برهم‌کنش‌های بین سلول‌های ایمنی و میکروب‌ها در سطح ترنسکریپتوم، متابولوم و اپی‌ژنتیک.
- کاربردهای میکروبیولوژی در پزشکی فردمحور
تحلیل ژنوم میکروب‌ها و پاسخ‌های میزبان برای توسعه استراتژی‌های درمانی و تشخیصی هدفمند.
- صداقت علمی
تعهد کامل به انجام پژوهش‌های دقیق، شفاف و قابل تکرار با رعایت بالاترین استانداردهای اخلاق در تحقیق.
- پاسخ‌گویی به نیازهای سلامت جامعه
تمرکز بر تولید دانش و فناوری‌هایی که منجر به ارتقاء سلامت جامعه و حل چالش‌های بالینی کشور می‌شود.
- نوآوری و پیشرو بودن
توسعه و به‌کارگیری فناوری‌های نوین در تشخیص، درمان و پایش بیماری‌های عفونی، با رویکردهای چندرشته‌ای و آینده‌نگر.
- همکاری علمی
ترویج فرهنگ کار گروهی و گسترش تعاملات علمی با نهادهای پژوهشی ملی و بین‌المللی برای پیشبرد اهداف مشترک.
- توانمندسازی و آموزش
سرمایه‌گذاری در آموزش نسل آینده پژوهشگران، با تمرکز بر پژوهش‌محوری، تفکر نقاد و کار تیمی.
- پاسخ‌گویی اجتماعی و اخلاق‌محوری
التزام به اصول اخلاق زیستی، حفظ کرامت انسانی، حفاظت از داده‌ها و رعایت حقوق مشارکت‌کنندگان در پژوهش‌ها.
- کیفیت و بهره‌وری
تعهد به دستیابی به بالاترین سطح از کیفیت در خروجی‌های علمی، فناوری و آموزشی، با بهینه‌سازی منابع در دسترس.
اهداف اجرایی سال جاری
- انتشار مقالات علمی در ژورنال‌های معتبر با تمرکز بر فناوری‌های تشخیصی، میکروبیوم و مقاومت دارویی
- توسعه همکاری پژوهشی با مراکز تحقیقاتی معتبر بین‌المللی در حوزه‌های مختلف میکروبیولوژی
- برگزاری کارگاه‌های تخصصی برای تربیت پژوهشگران جوان در حوزه‌های مختلف میکروبیولوژی
- تعداد مقالات منتشرشده در مجلات علمی معتبر بین‌المللی
- تعداد پروژه‌های تحقیقاتی مصوب (ملی، بین‌المللی، دانش‌بنیان)
- میزان جذب منابع مالی پژوهشی از نهادهای داخلی و خارجی
- تعداد فناوری‌های توسعه‌یافته و ثبت‌شده، فناوری‌های قابل تجاری‌سازی
- مشارکت در سیاست‌گذاری ملی (تهیه دستورالعمل، تدوین پروتکل‌های کشوری)
- شاخص بهره‌وری اعضا (نسبت مقاله به پژوهشگر، H-index تجمیعی، تعداد ارجاعات)
- فعالیت‌های علمی-آموزشی (تعداد کارگاه، دانشجوی دکتری، رساله‌های مشترک بین‌رشته‌ای)
اهداف کلان
- تبدیل مرکز به مرجع ملی و منطقه‌ای در تشخیص، پایش و تحلیل پاتوژن‌های مهم انسانی
ارتقاء جایگاه علمی و اجرایی مرکز در شناسایی سریع و دقیق عوامل بیماری‌زا با استفاده از فناوری‌های پیشرفته مانند Real-time PCR، NGS و CRISPR-dx، و ایفای نقش کلیدی در نظام هشدار سریع بیماری‌های واگیر.
- ایجاد و توسعه زیرساخت‌های نوآورانه پژوهشی و فناوری
راه‌اندازی پلتفرم‌های ملی در حوزه‌های مختلفجهت تسهیل پژوهش‌های هدفمند و انتقال فناوری به صنعت و بالین.
- توسعه مرزهای دانش در حوزه مقاومت آنتی‌بیوتیکی و زیست‌شناسی پاتوژن‌ها
تبیین دقیق مکانیسم‌های مقاومت باکتری‌ها به عوامل ضد میکروبی، مطالعه جمعیت‌شناسی ژنتیکی سویه‌های مقاوم، و کشف اهداف جدید درمانی با رویکرد omics و زیست‌شناسی سامانه‌ای.
- پیشگامی در تحقیقات میکروبیوم انسانی و نقش آن در سلامت و بیماری
توسعه پروژه‌های پژوهشی با تمرکز بر میکروبیوتای دستگاه گوارش، ریه، پوست و سایر نواحی بدن، به‌منظور شناسایی الگوهای میکروبی مرتبط با بیماری‌های عفونی، متابولیک و خودایمنی.
- نهادینه‌سازی پژوهش‌های بین‌رشته‌ای و کاربردی با تأکید بر پزشکی فردمحور
تلفیق داده‌های میکروبی، ایمنی‌شناسی، ژنتیکی و بالینی برای طراحی راهکارهای شخصی‌سازی‌شده در پیشگیری، تشخیص و درمان بیماری‌ها.
- تربیت نیروی انسانی متخصص و توانمندسازی نسل آینده پژوهشگران
آموزش پژوهشگران جوان از طریق برنامه‌های دکتری پژوهشی، پسا‌دکتری و کارگاه‌های مهارتی با تمرکز بر علوم نوین
- ایجاد شبکه‌های همکاری علمی با مؤسسات ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی
گسترش تعاملات راهبردی با مراکز علمی پیشرو برای انجام پروژه‌های مشترک، تبادل پژوهشگر و حضور مؤثر در شبکه‌های علمی جهانی
فرصت‌ها:
- وجود زیرساخت‌های بیوانفورماتیکی و مولکولی پیشرفته در انستیتو پاستور ایران
- تقاضای بالای نظام سلامت برای توسعه فناوری‌های دقیق و سریع در تشخیص پاتوژن‌ها
- حضور پژوهشگران برجسته در حوزه میکروبیولوژی و هم‌افزایی با مراکز تحقیقاتی همکار
- حمایت‌های بالقوه ملی و بین‌المللی برای پروژه‌های مربوط به مقاومت آنتی‌بیوتیکی و تشخیص بیماری‌ها
- موقعیت استراتژیک مرکز برای تبدیل‌شدن به بازوی علمی سیاست‌گذاران حوزه سلامت
چالش‌ها:
- محدودیت منابع مالی پایدار برای توسعه برنامه‌های بلندمدت و ارتقاء تجهیزات
- کمبود نیروی انسانی متعهد و تخصصی در زمینه‌های میان‌رشته‌ای (مانند bioinformatics و system biology)
- چالش‌های انتقال فناوری از پژوهش به محصول و ضعف در ارتباط دانشگاه-صنعت
- پیچیدگی‌های اداری در فرآیند ثبت و تجاری‌سازی فناوری‌های نوآورانه
- لزوم فرهنگ‌سازی در استفاده از روش‌های پیشرفته در تشخیص و مدیریت عفونت‌ها در نظام سلامت